ریزش مو و دلایل لیسیدن بیش‌ازحد شکم در گربه‌ها
یکی از مشکلات شایع در گربه‌ها، ریزش مو در ناحیه شکم همراه با لیسیدن مکرر یا رفتار نظافتی بیش‌ازحد است که به آن باربرینگ (barbering) گفته می‌شود. این حالت می‌تواند نشانه‌ای از بیماری‌های پوستی، مشکلات داخلی یا حتی اختلالات رفتاری باشد. در این مقاله به بررسی دلایل مختلف و ارتباط این علائم با پرکاری تیروئید در گربه‌ها می‌پردازیم.
🔍 دلایل ریزش مو و لیسیدن بیش از حد شکم در گربه‌ها
اگر متوجه شده‌اید که گربه‌تان مدام شکمش را لیس می‌زند و این ناحیه دچار ریزش مو یا آلوپسی شده، حتماً نگران شده‌اید. این رفتار که به آن باربرینگ (barbering) هم گفته می‌شود، ممکن است نشانه‌ای از یک بیماری پوستی، داخلی یا حتی رفتاری باشد. گاهی هم فقط یک پاسخ به استرس محیطی است!
در ادامه، مهم‌ترین دلایل این مشکل و نکات کاربردی برای مراقبت از گربه‌تان را با هم مرور می‌کنیم.
تشخیص صحیح نیازمند بررسی کامل تاریخچه، معاینه دقیق بدنی و در برخی موارد آزمایش‌های تخصصی است. دلایل شایع این مشکل در سه دسته قرار می‌گیرند:
✅ بیماری‌های پوستی:
-
آلرژی به نیش کک (FAD): حتی یک نیش کک می‌تواند واکنش شدیدی ایجاد کند.
-
جرب نوتوئدریک: نوعی جرب مسری در گربه‌ها با خارش شدید.
-
دمودکس گاتوی: نوع خاصی از انگل پوستی با قابلیت انتقال به گربه‌های دیگر.
-
واکنش آلرژیک به غذا (CAFR): معمولاً به پروتئین‌های حیوانی حساسیت ایجاد می‌شود.
-
آتوپی (آلرژی محیطی): حساسیت به گرده، گرد و غبار یا کپک‌ها.
✅ بیماری‌های داخلی:
-
سیستیت ایدیوپاتیک یا عفونت ادراری: درد شکمی باعث لیسیدن موضعی می‌شود.
-
بیماری التهابی روده (IBD): یکی از دلایل سیستمیک برای آلوپسی شکمی.
-
آرتریت یا دردهای مفصلی مزمن: گربه برای تسکین، ناحیه دردناک را لیس می‌زند.
-
نئوپلازی‌های شکمی (تومورها): فشار یا درد موضعی ممکن است باعث این رفتار شود.
✅ علل رفتاری و روانی:
-
استرس، اضطراب یا بی‌حوصلگی: تغییر مکان زندگی، ورود حیوان جدید، یا بی‌توجهی از سوی صاحب می‌تواند عامل آن باشد.
⚠️ آیا گربه‌تان پوست چرب و پوسته‌دار هم دارد؟ مراقب باشید!
سبوره چرب (پوست چرب همراه با پوسته‌ریزی) در گربه‌ها نادر است. اما اگر ظاهر پوست گربه تغییر کرده و چرب یا براق شده، باید به بیماری‌های سیستمیک شک کنید، چون این علامت معمولاً از یک اختلال داخلی جدی نشأت می‌گیرد، نه یک مشکل سطحی پوست.
دلایل رایج سبوره چرب در گربه‌ها:
-
پرکاری تیروئید
-
دیابت ملیتوس
-
بیماری‌های کبد، پانکراس یا روده
-
عفونت با ویروس FeLV یا FIV
-
برخی داروها
-
سرطان‌ها (مثل لنفوم)
🧠 پرکاری تیروئید؛ یکی از شایع‌ترین بیماری‌های غدد درون‌ریز در گربه‌ها
پرکاری تیروئید (Hyperthyroidism) شایع‌ترین بیماری غدد درون‌ریز در گربه‌های مسن (معمولاً بالای ۷ سال) است. این بیماری به دلیل تولید بیش‌ازحد هورمون‌های تیروئیدی (T3 و T4) توسط غده تیروئید رخ می‌دهد و بر متابولیسم تمام اندام‌های بدن تأثیر می‌گذارد.
⚠️ چرا این بیماری مهم است؟
هورمون‌های تیروئیدی نقش حیاتی در تنظیم متابولیسم بدن دارند. وقتی این هورمون‌ها بیش‌ازحد تولید شوند، بدن گربه در حالت سوخت‌وساز بیش از حد (Hypermetabolism) قرار می‌گیرد و علائم متنوعی ایجاد می‌شود.
🔍 علائم رایج پرکاری تیروئید در گربه‌ها:
-
افزایش اشتها با وجود کاهش وزن
-
تحریک‌پذیری، بی‌قراری یا پرخاشگری
-
لیسیدن زیاد بدن یا ریزش مو (به‌ویژه در شکم یا پهلوها)
-
اسهال یا استفراغ گاه‌به‌گاه
-
ضربان قلب بالا حتی در حالت استراحت
-
توده قابل لمس در ناحیه گردن (در برخی موارد)
برخی گربه‌ها ممکن است علائم پوستی مثل پوست چرب، پوسته‌ریزی، یا کاهش تمایل به نظافت هم داشته باشند که نشانه غیرمستقیم بیماری است.
🐾 نکاتی که صاحبان گربه باید بدانند:
-
هرگونه تغییر در رفتار نظافتی گربه، پیام مهمی دارد. گربه‌ها به‌طور طبیعی تمیز هستند؛ پس اگر بیش‌ازحد خود را لیس می‌زنند، پشت آن دلیلی وجود دارد.
-
حتماً به حضور کَک توجه کنید. حتی در گربه‌های خانگی که بیرون نمی‌روند.
-
محیط گربه را آرام و ثابت نگه دارید. تغییرات محیطی ناگهانی می‌تواند باعث استرس شود.
-
مراجعه منظم به دامپزشک و انجام آزمایش خون در گربه‌های بالای ۷ سال برای تشخیص زودهنگام بیماری‌های مزمن توصیه می‌شود.
✨ جمع‌بندی
ریزش مو در ناحیه شکم و لیسیدن مکرر بدن در گربه‌ها، فقط یک رفتار ساده یا عادت نیست! این علائم می‌توانند نشانه‌ای از مشکلات جدی‌تر باشند؛ از آلرژی‌ها و عفونت‌های پوستی گرفته تا دردهای مزمن، استرس شدید، یا حتی بیماری‌هایی مثل پرکاری تیروئید و سرطان.
بی‌توجهی به این رفتارها ممکن است باعث پیشرفت بیماری و رنج بیشتر حیوان شود.
📍 اگر چنین علائمی در گربه‌تان مشاهده کردید، حتماً با یک دامپزشک مشورت کنید📍
