آلرژی در سگ‌ها | علائم، علل و درمان

آیا سگ شما بیش از حد خود را می‌خاراند، می‌جود یا می‌لیسد؟ اگر چنین است، این رفتارها می‌توانند نشانه‌هایی از آلرژی باشند. آلرژی‌ها در سگ‌ها بسیار شایع هستند و یکی از رایج‌ترین دلایل مراجعه صاحبان به دامپزشکان به شمار می‌روند. نشانه‌های آلرژی معمولاً پوست و گوش‌ها را درگیر می‌کنند و برخلاف انسان‌ها که ممکن است با گذشت زمان از شدت آلرژی‌شان کاسته شود، در سگ‌ها این واکنش‌ها معمولاً با افزایش سن شدت می‌گیرد.

آلرژی در واقع واکنش بیش‌فعال سیستم ایمنی بدن سگ نسبت به ماده‌ای بی‌ضرر به نام آلرژن است. بیشتر آلرژن‌ها، پروتئین‌هایی هستند که از گیاهان، حشرات، حیوانات یا غذاها منشأ می‌گیرند. تماس مکرر با آلرژن، به‌ویژه در بازه‌ی زمانی چندماهه تا چندساله، می‌تواند سیستم ایمنی را نسبت به آن ماده حساس کند. در تماس‌های بعدی، بدن با واکنشی شدید به آن آلرژن پاسخ می‌دهد؛ واکنشی که به‌جای محافظت، ممکن است به بدن آسیب برساند.

این واکنش‌ها پیچیده‌اند و اغلب شامل پیوند مولکول‌های پروتئینی آلرژن با آنتی‌بادی‌های موجود در خون هستند. این ترکیب‌ها به سلول‌هایی به نام ماست‌سل متصل می‌شوند که در بسیاری از بافت‌های بدن وجود دارند. با فعال شدن ماست‌سل‌ها، موادی شیمیایی مانند هیستامین آزاد می‌شود که موجب التهاب موضعی، قرمزی، تورم و خارش می‌گردند؛ نشانه‌هایی که با واکنش‌های آلرژیک در سگ‌ها مرتبط‌اند.

پس اگر سگ شما علائم مشکوکی از خود نشان می‌دهد، ممکن است زمان آن رسیده باشد که علت آن را بررسی کرده و درباره‌ی گزینه‌های درمانی مناسب با دامپزشک مشورت کنید. در ادامه این مقاله، به بررسی دقیق‌تر عوامل ایجادکننده‌ی آلرژی در سگ‌ها، روش‌های تشخیص و بهترین راهکارهای درمانی خواهیم پرداخت.

نشانه‌های آلرژی در سگ‌ها: از خارش تا واکنش‌های شدید

آلرژی در سگ‌ها می‌تواند با علائم مختلفی ظاهر شود که شدت و محل بروز آن‌ها بستگی به نوع آلرژی دارد. اما یکی از شایع‌ترین نشانه‌ها، خارش پوست است. این خارش ممکن است موضعی، فقط در بخشی از بدن، یا عمومی، در تمام نقاط بدن باشد. در نتیجه، سگ ممکن است به طور مکرر خود را بخاراند، لیس بزند یا حتی صورتش را به فرش یا مبلمان بمالد.

از دیگر علائم رایج می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• قرمزی و التهاب پوست

• ریزش مو

• عفونت‌های مکرر پوستی و گوش

• مشکلات گوارشی مانند اسهال یا استفراغ

این نشانه‌ها، به‌ویژه در صورت تداوم یا تشدید، نباید نادیده گرفته شوند. در برخی موارد، آلرژی می‌تواند بر دستگاه گوارش تأثیر بگذارد و باعث بروز اسهال، استفراغ یا تغییر در کیفیت مدفوع شود.

در موارد نادر ولی بسیار خطرناک، سگ ممکن است دچار «آنافیلاکسی» شود—نوعی واکنش آلرژیک شدید و ناگهانی که جان حیوان را تهدید می‌کند. نشانه‌های آنافیلاکسی شامل استفراغ شدید، ترشح بیش از حد بزاق، سختی در تنفس، تورم صورت و گلو، کبودی زبان و لثه، و حتی ایست قلبی می‌باشد. در صورت مشاهده‌ی هر یک از این علائم، باید فوراً سگ را به نزدیک‌ترین مرکز دامپزشکی انتقال دهید. درمان سریع شامل تزریق اپی‌نفرین و اقدامات حمایتی مانند کمک به تنفس خواهد بود.

درک و شناسایی این نشانه‌ها، نخستین گام در کمک به سگ شما برای داشتن زندگی سالم‌تر و بدون ناراحتی‌های ناشی از آلرژی است.

درمان آلرژی در سگ‌ها: راهکارهایی برای آرامش و بهبود

درمان آلرژی در سگ‌ها به نوع آلرژی، شدت علائم، و واکنش‌های فردی هر حیوان بستگی دارد. دامپزشک پس از بررسی‌های لازم، درمان مناسب را براساس عامل حساسیت‌زا (آلرژن) تعیین می‌کند. در این بخش، راهکارهای درمانی برای انواع مختلف آلرژی در سگ‌ها را مرور می‌کنیم:

✅ درمان آلرژی‌های محیطی (درماتیت آتوپیک)

در آلرژی‌های محیطی که ناشی از گرده گیاهان، مایت‌ها، کپک‌ها یا گرد و غبار هستند، درمان‌های زیر به کار می‌روند:

• داروهای خوراکی مانند آنتی‌هیستامین‌ها یا داروهای مدرن نظیر Apoquel (اوکلستینیب) یا Zenrelia (ایلونوسیتینیب) که با یک دوز روزانه می‌توانند خارش را کاهش دهند.

• تزریقات بلندمدت مانند Cytopoint (لوکیوتینامب) که اثر ضدخارش دارند و معمولاً ماهانه تجویز می‌شوند.

• مکمل‌های اسید چرب امگا ۳ برای بهبود پاسخ بدن به داروهای ضدالتهاب.

• حمام‌های منظم با شامپوهای ضدحساسیت برای شستن آلرژن‌های سطح پوست و آرام‌سازی خارش.

• اسپری‌ها، موس‌ها یا دستمال‌های دارویی برای استفاده موضعی روی نواحی ملتهب.

در موارد مزمن، درمان با سرم‌های ضدآلرژی (ایمونوتراپی یا هیپوسنسیتیزاسیون) پیشنهاد می‌شود که شامل تزریق یا قطره‌های زیرزبانی از آلرژن‌ها به‌صورت کنترل‌شده است. این روش در ۵۰–۷۵٪ موارد موجب کاهش علائم می‌شود.

میخوای خارش و حساسیت سگت درمان بشه؟

همین الان از دامپزشک آنلاین بپرس و پاسخ فوری بگیر.

شروع مشاوره آنلاین

✅ درمان آلرژی به نیش کک (FAD)

آلرژی به بزاق کک یکی از رایج‌ترین آلرژی‌ها در سگ‌هاست. حتی یک نیش کک می‌تواند باعث خارش شدید شود.

درمان شامل:

• کنترل کامل کک با محصولات موضعی مانند Revolution یا Bravecto، یا داروهای جویدنی مثل Credelio Quattro.

• داروهای سریع‌الاثر مانند Capstar برای از بین بردن سریع کک‌های زنده.

• درمان محیطی شامل جاروکشی منظم، استفاده از اسپری‌های حاوی مِتوپرن یا پیریپروکسیفن، و در صورت نیاز، تماس با سم‌پاش حرفه‌ای.

• درمان کمکی با آنتی‌هیستامین‌ها، کورتیکواستروئیدها یا آنتی‌بیوتیک در صورت وجود عفونت پوستی.

برای موفقیت درمان، تمام حیوانات خانگی و محیط زندگی باید به طور کامل از کک پاک‌سازی شوند.

✅ درمان آلرژی غذایی

تنها راه تشخیص آلرژی غذایی، اجرای دقیق رژیم حذف غذایی (Elimination Diet) است. این رژیم شامل مصرف یک غذای هایپوآلرژنیک به مدت ۸ تا ۱۲ هفته، بدون هیچ‌گونه غذای اضافی، تشویقی یا داروی طعم‌دار است.

انواع رژیم‌های مورد استفاده:

• رژیم با پروتئین‌های ناآشنا مانند گوشت آهو یا اردک با منابع کربوهیدرات خاص

• رژیم‌های هیدرولیز شده که در آن پروتئین‌ها به مولکول‌های کوچک‌تر تجزیه شده‌اند تا از شناسایی سیستم ایمنی جلوگیری شود. (مانند Hill’s z/d یا Royal Canin Ultamino)

اگر طی دوره، علائم بهبود یافت، دامپزشک ممکن است این رژیم را به عنوان تغذیه دائم پیشنهاد کند.

نکته مهم: استفاده از داروهای ضدالتهاب در طول رژیم می‌تواند نتایج را مخدوش کند؛ زیرا ممکن است بهبودی ناشی از دارو باشد، نه رژیم.

✅ نکاتی مهم در انتخاب درمان

• استفاده بلندمدت از کورتیکواستروئیدها توصیه نمی‌شود؛ زیرا ممکن است عوارض جانبی جدی ایجاد کنند.

• برخی سگ‌ها ممکن است همزمان دچار چند نوع آلرژی باشند (مثلاً آلرژی غذایی و محیطی)، که تشخیص و درمان را پیچیده‌تر می‌کند.

• مشاوره با دامپزشک در انتخاب رژیم غذایی یا داروهای ضدحساسیت ضروری است، خصوصاً هنگام استفاده از داروهای طعم‌دار که خود می‌توانند آلرژن باشند.

درمان آلرژی در سگ‌ها به صبر، دقت و برنامه‌ریزی نیاز دارد. اما با انتخاب روش درست و اجرای دقیق آن، می‌توان به سگ شما کمک کرد تا زندگی راحت‌تری داشته باشد.